Vĩnh Long: Bất thường dự án nuôi trồng thủy sản trên sông Cổ Chiên

Được UBND huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long cho thuê 65.781m2 đất bãi bồi dọc theo sông Cổ Chiên (ấp An Hương 1, xã Mỹ An) để nuôi trồng thủy sản, nhưng thời gian dài chủ đầu tư là ông Nguyễn Văn Lịch (ngụ xã Mỹ Phước) không triển khai dự án.

Sau nhiều lần bị cơ quan chức năng “tuýt còi” và yêu cầu phải thu hồi dự án nhưng huyện chưa thực hiện. Đến nay dự án chỉ triển khai một phần và gây nhiều ảnh hưởng đến các hộ xung quanh. Ngoài ra người dân địa phương còn tố chủ dự án cho người khai thác đất, cát trái phép.

Dự án nuôi trồng thủy sản nhưng được san lấp mặt bằng như xây dựng công trình kiên cố.

Dự án bị “tuýt còi” vẫn không thu hồi?!

Mới đây, Báo Công an TPHCM nhận được đơn phản ánh của nhiều người dân, hộ kinh doanh tại ấp An Hương 1, xã Mỹ An liên quan đến dự án của ông Nguyễn Văn Lịch.

Theo báo cáo số 53/BC-UBND do Chủ tịch UBND huyện Mang Thít Nguyễn Văn Diên ký ngày 13-5-2019, tháng 6-2007, UBND huyện Mang Thít ban hành quyết định số 778/QĐ-UBND về việc cho ông Nguyễn Văn Lịch thuê 65.781m² đất bãi bồi để nuôi trồng thủy sản tại ấp An Hương 1, xã Mỹ An.

Địa điểm tiếp giáp sông Cổ Chiên, cặp mé sông hướng ra ngoài khơi 145m. Thời hạn thuê đất là 20 năm (từ 2007 – 2027), với giá 75 đồng/m²/năm, với hình thức nộp tiền hàng năm. Sau khi được thuê đất, ông Lịch không triển khai dự án.

Tháng 2-2015 (sau 8 năm được thuê đất), Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) ban hành kết luận số 277/KL-STNMT kết luận kiểm tra phần đất do ông Lịch quản lý với kiến nghị UBND huyện Mang Thít thông báo cho Lịch biết và phải có văn bản xin gia hạn thời gian thực hiện dự án theo qui định tại điểm I, Khoản 1, Điều 64 của Luật Đất đai năm 2013. Nếu quá 30 ngày kể từ ngày thông báo mà ông Lịch không thực hiện thì lập thủ tục thu hồi giao cho UBND xã Mỹ An quản lý. Nhưng sau đó ông Lịch không có đơn xin gia hạn triển khai dự án.

Sau nhiều năm khu đất cho ông Lịch thuê vẫn trong tình trạng bất động, thay vì thu hồi theo quy định thì "bất ngờ" vào năm 2019 dự án triển khai, khiến cho nhiều người dân địa phương, hộ nuôi cá và nhà máy sản xuất mất ăn mất ngủ. Bởi trước đó họ không hề được biết mặt tiền sông Cổ Chiên có dự án vô cùng khó hiểu. Sau đó qua kiểm tra của cơ quan chức năng, dự án chỉ đạt 26,68%.

Ao nuôi cá của người dân bỏ hoang vì huyện cấp dự án lấn mặt tiền sông.

Dự án ách tắc, ao nuôi bỏ hoang

Sau khi dự án được triển khai thì phát sinh nhiều vấn đề với người dân nuôi cá, sản xuất phân bón. Ông Đặng Văn On (Giám đốc Công ty TNHH MTV On Oanh) trình bày: Ông có diện tích trên 21.000m2, chiều dài cặp mé sông 300m ở ấp An Hương 1, xã Mỹ An.

Đầu năm 2014, công ty có triển khai dự án: “Nghiên cứu hoàn thiện công nghệ sản xuất phân bón vô cơ đa thành phần bằng công nghệ sử dụng khí nóng tạo hat”. Tổng kinh phí thực hiện dự án là 91 tỷ đồng, trong đó hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước (Quỹ Đổi mới khoa học - công nghệ Quốc gia) là hơn 20,2 tỷ đồng. Dự án được UBND, HĐND tỉnh Vĩnh Long thống nhất và thông qua.

Ngày 30-12-2014 UBND tỉnh Vĩnh Long ra 2 quyết định đồng ý cho Công ty On Oanh thuê gần 8.000m² đất tại tuyến công nghiệp Cổ Chiên (thuộc xã Mỹ An) để thực hiện dự án. Ngày 30-6-2015, Công ty On Oanh nhận được giấy chứng nhận đầu tư số: 54121000090 do UBND tỉnh Vĩnh Long cấp và tiến hành triển khai thực hiện dự án.

Dự án chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 (từ tháng 11-2015 đến tháng 12-2018): Xây dựng nhà máy sản xuất phân bón, với vốn thực hiện là 72,8 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách hơn 16,2 tỷ đồng. Diện tích mặt bằng là 15.356m2. Giai đoạn 2 (từ tháng 1 đến tháng 12-2019): Xây dựng kho chứa nguyên liệu phục vụ cho nhà máy sản xuất phân bón.

Trong thời gian Công ty On Oanh tiến hành thực hiện giai đoạn 1 của dự án và đưa nhà máy đi vào hoạt động thì lượng nguyên liệu nhập về cũng như sản phẩm phân bón đưa ra thị trường chủ yếu vận chuyển bằng đường thủy. Do đó, Công ty có tiến hành lập thủ tục xin mở bến thủy nội địa và được Chi cục Đường thủy nội địa phía Nam đồng ý và Sở Giao Thông Vận tải tỉnh Vĩnh Long cấp giấy chứng nhận số 1263/CCĐTNĐPN-PC ngày 9-11-2015.

Phạm vi hoạt động của bến là từ bờ trở ra 300m. Khu vực bến sông đã được cấp phép hoạt động cho Công ty On Oanh thì không được cấp phép cho bất kỳ đơn vị nào khác được. Trong thời gian này không xảy ra bất kỳ tranh chấp nào.

Đầu năm 2019, khi Công ty On Oanh chuẩn bị thực hiện giai đoạn 2 của dự án là xây dựng kho chứa nguyên liệu phục vụ cho nhà máy sản xuất phân bón trên 2 thửa đất diện tích 4.020m2 và 2.294m2. Lúc này, ông Nguyễn Văn Lịch mang sà lan, cần cẩu đến đóng cọc bê tông, san lấp phần mặt nước thuộc khu vực bến thủy nội địa của Công ty On Oanhh đã được cấp phép.

Theo ông On, hiện nay, nhà máy sản xuất phân bón vô cơ đã đi vào hoạt động, tạo việc làm cho hơn 100 lao động tại địa phương. Tuy nhiên đang gặp khó khăn về nguồn nguyên liệu nhập về không đủ cho nhà máy hoạt động liên tục do chưa có kho chứa nguyên liệu. Từ đó giá thành sản xuất tăng lên rất nhiều. Nếu Công ty tiến hành xây dựng kho chứa nguyên liệu trên 2 thửa đất trên sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi không có bến sông để xuất nhập hàng hóa. Như vậy, dự án cấp tỉnh và được hỗ trợ ngân sách Nhà nước bị ảnh hưởng bởi dự án cấp huyện.

Tương tự, bà Đào Ngọc Như (ngụ TP.Vĩnh Long) có 2 ao nuôi cá tra diện tích trên 24.000m2 cạnh Công ty On Oanh cũng rơi vào tình trạng bỏ hoang. Bà Như cho hay: “Tôi nuôi cá tra nguyên liệu xuất khẩu từ năm 2005 đến nay, có sản lượng hàng năm lên đến 2.300 tấn/năm. Sau khi ông Lịch triển khai dự án thì 1 trong 2 ao nuôi phải bỏ hoang vì không có đường lấy và thoát nước, vận chuyển cá. Riêng ao còn lại cũng gặp khó khăn vì bến cầu nhập thức ăn, lên xuống cá bị chặn hết mặt tiền”.

Các hộ dân còn cho biết: Dự án của ông Lịch đã làm thu hẹp dòng sông, ảnh hưởng đến dòng chảy, cản trở giao thông ở khu vực này. Đáng nói hơn là họ còn ghi nhận được một số phương tiện ra sông Cổ Chiên để hút cát bơm vào khu đất đang cho thuê để nuôi trồng thủy sản, sau đó chở đi bán. Vì thế, nhiều người dân đã làm đơn tố cáo tập thể gửi đến cơ quan chức năng. Sau đó, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường (TM&MT) cùng các ban, ngành có xuống kiểm tra, đo đạc…

Một phương tiện hút cát đậu cạnh dự án nuôi trồng thủy sản.

Bơm hút 1.000m³ bùn, cát trái phép

Ngày 22-6, Phó giám đốc Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Long Trần Minh Khởi ký văn bản số 2268/STNMT cung cấp thông tin cho Báo Công an TPHCM liên quan đến vấn đề người dân tố ông Lịch bơm hút cát trái phép trên sông Cổ Chiên.

Theo đó, ngày 19-5-2021, Thanh tra Sở TN&MT phối hợp với lãnh đạo Phòng TN&MT huyện Mang Thít, Phòng TN&MT huyện Long Hồ và đại diện UBND xã Mỹ An tiến hành khảo sát khu vực người dân phản ánh tại phần đất ông Nguyễn Lịch được thuê.

Kết quả có 1 xáng hút của ông Lịch đang hoạt động bơm hút bùn đất, cát từ lòng sông lên phần đất của ông được UBND huyện Mang Thít cho thuê. Qua làm việc, ông Lịch cho biết: Việc bơm hút bùn, đất này được khoảng 1 tháng nay, chỉ hoạt động vào ban ngày, khối lượng bơm khoảng 1.000m³ để đắp đê bao ao cá, chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép.

Ngày 28-5, Thanh tra Sở TN&MT phối hợp với Phòng TN&MT Mang Thít, UBND xã Mỹ An tiến hành làm việc với ông Lịch và người này cam kết ngưng hoạt động kể từ ngày 28-5.

Ngày 2-6, Thanh tra Sở TN&MT phối hợp với Phòng TN&MT huyện Mang Thít, Chủ tịch UBND xã Mỹ An và Trưởng công an xã Mỹ An tiến hành khảo sát đo đạc phần đất đang thi công bơm bùn của ông Lịch. Hiện nay, Sở TN&MT đang phối hợp với các ngành chức năng để tham mưu báo cáo UBND tỉnh xử lý theo quy định pháp luật.

Nguyễn Nhân